PoradyPrawo

Czy można latać dronem nad torami kolejowymi?

UWAGA: od 31.12.2020 r. prawo polskie zostało zastąpione rozporządzeniami europejskimi. Zarówno w prawie europejskim jak i w Wytycznych Prezesa ULC nie zawarto ograniczeń w lotach nad torami kolejowymi (jako terenami zamknięty). Poniższą informację proszę traktować jako informację „historyczną”.

UWAGA 2: Dnia 4.10.2024 r. EASA opublikowała wytyczne do lotów nad liniami kolejowymi w kategorii otwartej: więcej tutaj.

Tytułowe pytanie co jakiś czas pojawia się w wiadomościach e-mail, które od Was – Czytelników – dostaję. Nie ma na nie jednoznacznej odpowiedzi (najprościej byłoby napisać: „to zależy”) więc stwierdziłem, że warto poświęcić temu tematowi osobny post na blogu.

Mail dosłownie sprzed kilkunastu godzin:

„Jak dokładnie wygląda kwestia latania nad torami i trakcją? Wiem, że nie wolno, ale nie mogę znaleźć podstawy prawnej i nie wiem czy nie mogę wcale czy mogę, ale z odpowiednią wysokością. Czy mogę obok żeby zrobić zdjęcia? Ciężko mi to znaleźć.  Chciałbym znać dokładnie przepisy żeby nie narobić sobie problemów z sokistami.”

Skłonił mnie on w końcu do opisania tematu lotów dronem nad trakcją kolejową oraz pozostałymi terenami kolejowymi (bocznice, dworce itp.).

Na początek warto wyjść od rozporządzenia wyłączającego (tak nazywam w skrócie Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 26 marca 2013 r. w sprawie wyłączenia zastosowania niektórych przepisów ustawy – Prawo lotnicze do niektórych rodzajów statków powietrznych oraz określenia warunków i wymagań dotyczących używania tych statków), w którym nie ma nigdzie mowy wprost o zakazie lub ograniczeniach w lotach dronami nad torami i innymi terenami kolejowymi. Skoro nie ma tego wprost to może jest „nie wprost”? 😉 Szukajmy dalej…

Tereny kolejowe pod ochroną prawa geodezyjnego i kartograficznego

Załącznik 6 („sport i rekreacja”) do rozporządzenia wyłączającego zawierają zapis w Rozdziale 4:

4.6. Modelami latającymi nie wykonuje się lotów nad:
1) terenami zamkniętymi, o których mowa w art. 2 pkt 9 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. –
Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. z 2016 r. poz. 1629 i 1948); (…)

W Załączniku 6a („komercja”) również w Rozdziale 4 zawiera zapis:

4.1 Bezzałogowymi statkami powietrznymi wykonuje się operacje w zasięgu widoczności
wzrokowej VLOS lub operacje z widokiem z pierwszej osoby FPV z zachowaniem następujących
warunków:

12) loty wykonywane nad:
a) terenami zamkniętymi, o których mowa w art. 2 pkt 9 ustawy z dnia 17 maja 1989
r. – Prawo geodezyjne i kartograficzne (…) – mogą być realizowane jedynie za zgodą lub na potrzeby zarządzającego danym terenem, obiektem, obszarem lub urządzeniem;

Jak te zapisy mają się do lotów dronów nad torami kolejowymi? Otóż niektórych z terenów kolejowych zostały uznane za „tereny zamknięte” decyzją Ministra Infrastruktury:

DECYZJA Nr 3 MINISTRA INFRASTRUKTURY I ROZWOJU
z dnia 24 marca 2014 r. w sprawie ustalenia terenów, przez które przebiegają linie kolejowe, jako terenów zamkniętych
Nie jest też tak, że przed 2014 rokiem linie kolejowe nie były terenami zamkniętymi – owszem były, tylko wtedy obowiązywała Decyzja nr 45 Ministra Infrastruktury z dnia 17 grudnia 2009 r., ale ta straciła ważność po wejściu w życie nowej decyzji z 2014 roku.
Na samym początku DECYZJI Nr 3 mamy zapis:
Na podstawie art. 4 ust. 2a ustawy z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. z 2010 r. Nr 193, poz. 1287 oraz z 2013 r. poz. 829 i 1635) ustala się, co następuje:
§  1. Uznaje się za tereny zamknięte, zastrzeżone ze względu na obronność i bezpieczeństwo państwa, tereny, na których są usytuowane linie kolejowe, określone w załączniku do decyzji, stanowiącym tomy nr 1-16.
§  2. Załącznik, o którym mowa w § 1, określa granice i powierzchnie terenów zamkniętych według podziału administracyjnego i ewidencji gruntów, przy czym granice działek ewidencyjnych są granicami terenów zamkniętych.
Pełny tekst decyzji z załącznikami (tomy nr 1-16) znajdziecie chociażby tutaj.

Gdzie znaleźć chronione tereny kolejowe?

Jeśli zajrzeliście do tomów nr 1-16 będących załącznikami do DECYZJI Nr 3 to już zapewne wiecie, że znalezienie informacji czy dany teren kolejowy jest terenem zamkniętym czy nie – nie będzie proste. Odrębne dla każdego województwa załączniki do decyzji zawierają bowiem tabelki z numerami ewidencyjnymi działek co znów wymaga szukania ich w ewidencji geodezyjnej i sprawia pewien kłopot z szybkim zlokalizowaniem danego terenu gdy chcemy przelecieć nad nim dronem.
Na szczęście od jesieni zeszłego roku (2019) z pomocą przychodzi nam nowa sekcja informacji na mapach portalu geoportal.gov.pl, która nazywa się „Dane specjalistyczne”, a w niej podsekcja: „Tereny zamknięte” i dalej „Ministerstwo Infrastruktury”.
Geoportal - tereny zamknięte: linie kolejowe
https://mapy.geoportal.gov.pl/

Zaznaczenie powyższych sekcji pozwoli – bez szukania działek po geodezyjnych numerach ewidencyjnych – zweryfikowanie terenów zamkniętych będących liniami kolejowymi. Póki co Geoportal pokazuje jako tereny zamknięte jedynie linie kolejowe.

Geoportal - tereny zamknięte: linie kolejowe
https://mapy.geoportal.gov.pl/
Geoportal - tereny zamknięte: linie kolejowe
https://mapy.geoportal.gov.pl/

Znaczna większość pozostałych (i nie pokazywanych przez Geoportal) terenów zamkniętych jest objęta klauzulą niejawności. Jakby nie było tereny zamknięte to„tereny o zastrzeżonym charakterze ze względu na obronność i bezpieczeństwo państwa”. Zalicza się do nich (jawne) porty wojenne i lotniska wojskowe, ale również (niejawne) tereny zajęte pod stanowiska kierowania państwem oraz dowodzenia wojskiem w razie zagrożenia bezpieczeństwa i wojny, składy i magazyny amunicji oraz uzbrojenia, obiekty przeznaczone do produkcji materiałów i środków obronnych.

Jeśli treść powyższego artykułu była dla Ciebie przydatna lub ciekawa możesz postawić mi kawę, którą uwielbiam i motywuje do dalszego pisania ;)

Postaw mi kawę na buycoffee.to

Poprzedni

Przegląd prasy dronowej - 21.05.2020 r.

Następny

Od dziś PansaUTM w CTR EPWR, CTR EPKT i FIS Poznań

20 komentarzy

  1. 25 maja 2020 at 08:56 — Odpowiedz

    OK. „mogą być realizowane jedynie za zgodą lub na potrzeby zarządzającego danym terenem, obiektem, obszarem lub urządzeniem” czyli jeśli mój klient ma na torach swoje urządzenia, pracujące na rzecz kolei i mam od tego klienta zlecenie to wychodzi z tego, że mogę latać, dobrze rozumiem „na potrzeby zarządzającego urządzeniem”?

    • 26 maja 2020 at 23:17 — Odpowiedz

      Nie. Musisz mieć zgodę zarzadcy terenu. Urządzenie stoi na terenie zarzadzanym przez inny podmiot. Poza tym jako osoba z uprawnieniami, powinieneś posiadać wszystkie zgody i sprawdzić w jakiej przestrzeni znajduje się dana lokalizacja.

  2. 25 maja 2020 at 11:51 — Odpowiedz

    Absurdalne, że terenem zamkniętym są też od dawna nieczynne, nieprzejezndne już linie kolejowe, gdzie na niektórych odcinkach brakuje torów. Przykład z geoportalu. Linia kolejowa numer 230 z Wejherowa do Garczegorzy (przez m.in. Gniewino i Choczewo) – ruch pasażerski zawieszono 31 maja 1992 r. Do końca lat 90. XX w. był prowadzony ruch towarowy poprzez pociągi zdawcze. Obecnie linia ta jest nieprzejezdna. Od ponad 20 lat nic tam nie jeździ, w niektórych miejscach brak torów, a teren zamknięty.
    Kolejny przykład. Linia kolejowa numer 229. Na odcinku Kartuzy – Lębork (przez Sierakowice) ruch pasażerski zawieszono w czerwcu 2000. Linia zarośnięta, na torowisku wyrastają spore drzewa, szlak nieprzejezdny – za Kartuzami osunięty nasyp. Na odcinku Sierakowice – Lębork linia rozebrana i brak torów. 😉 Zakaz lotów

    • 26 maja 2020 at 17:49 — Odpowiedz

      No niestety. Pytanie czy Geoportal na pewno pokazuje wszystko jak należy. Ja nie jestem tego w stanie zweryfikować.

      • 26 maja 2020 at 23:19 — Odpowiedz

        Geoportal bazuje na informacjach z innych baz danych tak jak droneradar korzysta z informacji z AUP i AIP.

      • 25 lutego 2021 at 22:40 — Odpowiedz

        Niestety, Geoportal nie pokazuje wszystkiego poprawnie. Przykład pierwszy z brzegu:
        Warszawa, tory na Żeraniu pod Trasą Toruńską. Szybki rzut oka na mapę pokazuje że od północnej strony mostu toruńskiego jest faktycznie teren zamknięty. Ale już od strony południowej jest czysto, aż do terenu rozjazdów na Dworzec Gdański/Wschodni. A to niestety nieprawda. Na południe od mostu toruńskiego znajduje się działka 1/20 z obrębu 4-18-04 która jak byk widnieje na liście terenów zamkniętych.

        • 26 lutego 2021 at 10:31 — Odpowiedz

          Na szczęście w nowych zasadach lotów nie ma już mowy o terenach zamkniętych, więc nie ma też zakazu latania nad nimi.

  3. 26 maja 2020 at 07:24 — Odpowiedz

    Najwygodniej by bylo, gdyby aplikacja droneradar nawet tylko ta platna wersja miala wbudowane wszystkie obszary kolejowe zamkniete.

  4. 3 sierpnia 2020 at 15:45 — Odpowiedz

    Rozumiem, że nie mogę latać nad dworcami, liniami, ale sfotografować dronem już z zza granic terenów zamkniętych mogę?

    • 6 sierpnia 2020 at 08:20 — Odpowiedz

      Tak.

  5. 4 maja 2021 at 14:12 — Odpowiedz

    „Zarówno w prawie europejskim jak i w Wytycznych Prezesa ULC nie zawarto ograniczeń w lotach nad torami kolejowymi (jako terenami zamknięty)”
    Tory kolejowe i tereny zamknięte – OK. A co z trakcją? Co z tego, że można latać nad torami, jak nie można na przykład nad trakcją? Kolejnym przykładem jest węzeł przy dworcach. To jest dość niebezpieczne miejsce, można by rzec, że lepiej nie latać. Nawet jeśli można.

    • 5 maja 2021 at 15:18 — Odpowiedz

      Oczywiście – lepiej dla własnego spokoju nie latać nad torami, trakcją czy nad węzłami przy dworcach. Również dobrze nie latać nad autostradą czy droga ekspresową czy nawet krajową. Nie zmienia to faktu, że nigdzie nie ma przepisów zabraniających takich lotów.

  6. 26 czerwca 2023 at 21:47 — Odpowiedz

    Odgrzeje trochę kotleta, ale ciągle mnie zastanawiało czy można legalnie latać nad stacją kolejową i zadzwoniłem do ULC i zapytałem. Otóż nie wolno.

    • 28 czerwca 2023 at 17:50 — Odpowiedz

      A jaką podstawę prawną podano? Bo to, że ktoś w urzędzie tak powiedział jeszcze o niczym nie świadczy (zależy kto powiedział, bo wszędzie trafiają się ludzie bez kompetencji).

      • 28 czerwca 2023 at 21:25 — Odpowiedz

        Grzegorz Marcinaik Dział Koordynacji Operacji Bezzałogowych Statków Powietrznych
        Polska Agencja Żeglugi Powietrznej

        • 29 czerwca 2023 at 15:53 — Odpowiedz

          To Pan pytał nie w urzędzie tylko w agencji, a tam o prawie dla BSP mają jeszcze mniejszą wiedzę niż w ULC…

      • 28 czerwca 2023 at 21:27 — Odpowiedz

        W takim razie gdzie o taką możliwość pytać? Jeśli urząd, który wydaje zezwolenia twierdzi, że nie wolno? Ręcę opadają. Jak tu legalnie latać?

        • 29 czerwca 2023 at 15:53 — Odpowiedz

          Proszę wysłać zapytanie na lbsp@ulc.gov.pl – to oficjalny mail do kontaktu w sprawach związanych z BSP.

  7. 30 czerwca 2023 at 10:34 — Odpowiedz

    obecnie nie ma zapisu dot. ograniczenia lotów nad terenami zamkniętymi. Należy wykonywać operacje zgodnie z przepisami w danej kategorii oraz upewnieniu się, że we wskazanej lokalizacji nie ma strefy geograficznej zakazującej wykonywanie lotów.

    Taką odpowiedź otrzymałem

    • 30 czerwca 2023 at 13:10 — Odpowiedz

      i to jest właściwa odpowiedź!

Skomentuj artykuł

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *