Agencja Unii Europejskiej ds. Bezpieczeństwa Lotniczego (EASA) opublikowała 24-stronicowe wytyczne do realizacji operacji dronowych w kategorii otwartej i szczególnej. Można zapytać: po co nam kolejne porady skoro od dawna mamy rozporządzenie 2019/947 oraz Easy Access Rules for UAS dla tego rozporządzenia (a także do 2019/945)? Okazuje się, że dwie poprzednie publikacje wcale „nie wyczerpały” tematu, a EASA wprowadza kolejne pojęcia i wskazówki (choć nie mają mocy prawnej) do zrozumienia zawiłości prawnych i operacyjnych, które… sama stworzyła. Nic nowego, ale ze swojej strony zapraszam na krótkie omówienie!

Wytyczne datowane na 31.01.2024 r. można pobrać z tego odnośnika: https://www.easa.europa.eu/en/downloads/139435/en i są jedynie w wersji angielskiej.

Jak wyjaśnia EASA:

Celem wytycznych jest podzielenie się ze społecznością UAS najlepszymi praktykami i materiałami zebranymi przez EASA w celu wsparcia branży UAS i krajowe władze lotnicze (NAA), mającymi zastosowanie do operacji dronów w kategorii otwartej i specjalnej. Można je stosować w celu wsparcia stosowania przepisów rozporządzeń (UE) nr 2019/945 i nr 2019/947. EASA będzie w dalszym ciągu zbierać opinie społeczności i, gdy materiały zawarte w niniejszych wytycznych zostaną uznane za wystarczająco dojrzałe, przeniesie te wskazówki do AMC i GM dla bezzałogowych systemów powietrznych (AMC i GM są zawarte w Easy Access Rules for UAS, choć trzeba pamiętać, że ostatni spójny dokument Easy Access Rules for UAS jest z września 2022, a po drodze były aktualizacje (zmiana nr 3) do AMC/GM, które jeszcze nie znalazły się w E.A.R.).

Wytycznych tych nie należy zatem traktować jako materiałów GM zawierających wytyczne przyjęte na mocy art. 76 rozporządzenia (UE) 2018/1139. Nie są one prawnie wiążące i należy je traktować wyłącznie jako dokument roboczy, który podsumowuje i upowszechnia doświadczenia ze stosowania ram regulacyjnych dotyczących dronów, aby ułatwić właściwym organom, operatorom i adresatom stosowania rozporządzeń (UE) nr 2019/945 i nr 2019/947. Treści niniejszych wytycznych nie należy interpretować ani wykorzystywać w celu zaprzeczenia lub modyfikacji wymogów rozporządzeń (UE) 2019/945 i 2019/947 i nie mogą one same w sobie być wykorzystywane w ewentualnej kontrze do formalnych materiałów AMC/GM i treści powyższych dwóch rozporządzeń.

Co zatem znajduje się w nowych wskazówkach?

Żeby nie przepisywać (czy raczej tłumaczyć dosłownie ich treści – chyba, że jest taka potrzeba?..) wylistuję subiektywnie najistotniejsze i najciekawsze zagadnienia:

• obliczanie „zasięgu wzroku” czyli dystansu VLOS dla pilota – okazuje się, że pojęcie „zasięgu wzroku”, które do tej pory można było traktować czysto subiektywnie (bo jest zależne od tak wielu czynników) EASA również wolałaby ustalić jakimś prostym wzorem i oto jest! Wprawdzie wymagało to wprowadzenia dodatkowych pojęć: ALOS (attitude line of sight) oraz DLOS (detection line of sight), ale po ich obliczeniu wystarczy już tylko wybrać mniejszą wartość i dostaniemy VLOS…
• przeloty nad pojazdami w ruchu w ramach kategorii otwartej – EASA zaleca jak ma latać pilot w kategorii otwartej nad autostradami i pozostałymi drogami zależnie klasy i masy drona;
• analiza (klasy) ryzyka w powietrzu do metodologii SORA – w zależności od klasy przestrzeni powietrznej i samego jej otoczenia (środowiska lotu) na różny sposób można interpretować ryzyko w powietrzu i różne TMPR będą potrzebne do jego mitygacji, wskazówki dają również pewne pomysły na zmniejszenie klasy ryzyka ARC oraz na same środki TMPR możliwe do zastosowania, zaproponowano również jak zinterpretować wykrywalność ponad 50% ruchu w powietrzu dla klasy ARC-b;
• wydawanie zezwoleń na konkretne lokalizacje operacji VS ogólne zgody na zezwolenia bez wskazania konkretnych lokalizacji – ta wskazówka raczej dedykowana jest dla naszego ULC (i innych NAA), ale operator również ma do niej wgląd i dobrze! – zostały podane warunki by ULC mógł wydać zezwolenie ogólne na miejsce o danej charakterystyce (spełniającej kilka założeń), a nie – jak to zwykle ma miejsce – na konkretne miejsce określone współrzędnymi.