Dnia 23 grudnia 2016 r. Szef Szefostwa Służby Ruchu Lotniczego Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej wydał nowe (nr 26) oficjalne wytyczne w sprawie uszczegółowienia zasad wykonywania lotów modeli latających oraz bezzałogowych statków powietrznych o MTOM nie większej niż 25 kg w strefach ruchu lotniskowego lotnisk wojskowych (MATZ).

Wytyczne w formie oficjalnego dokumentu można pobrać stąd. Nowe zasady dotyczą dronów (nazywanych w wytycznych RPAS) o masie nie większej niż 25kg oraz nie będących na wyposażeniu lotnictwa państwowego (lotnictwo Sił Zbrojnych RP, Straż Graniczna, Policja, Straż Pożarna). Największa zmiana to możliwość ubiegania się o loty BVLOS w strefach MATZ.

Zasady wykonywania lotów VLOS w MATZ

• 1. Loty RPAS mogą być wykonywane w MATZ po uzyskaniu zgody od Zarządzającego Lotniskiem wojskowym w operacjach VLOS i BVLOS.
• 2. W imieniu Zarządzającego Lotniskiem, zgodę na wykonanie lotu wydaje właściwy woj-skowy organ kontroli lotniska (TWR).
• 3. Zasady wykonywania lotów VLOS:
  1) W celu uzgodnienia zasad wykonania lotu, operator RPAS powinien na co najmniej 15 min przed planowaną operacją przekazać drogą telefoniczną informację do właściwego organu kontroli lotniska (TWR) oznaczając uprzednio lokalizację w aplikacji DroneRadar DAMS oraz wprowadzając następujące, prawdziwe dane:
  a) imię i nazwisko operatora,
  b) bezpośredni numer kontaktowy do operatora/obserwatora – dostępny przez cały okres trwania lotu,
  c) typ/rodzaj RPAS (MR/H/A/AS) wraz z podaną masą MTOM,
  d) czas wykonywania operacji,
  e) górną granicę wysokości planowanych lotów wyrażoną w metrach (poniżej 150 m AGL);
  2) W przypadku braku aplikacji DroneRadar lub problemów w jej wykorzystywaniu (np. brak lub utrata zasięgu), dane o których mowa w ppkt. 1) przekazywane są drogą telefoniczną.
  3) Na podstawie danych o których mowa w ppkt. 1), organ kontroli lotniska (TWR) określa warunki wykonania lotów oraz udziela lub nie udziela zgody na loty RPAS.
  4) Organ kontroli lotniska (TWR) może nie wydać zgody na loty RPAS bez podania przyczyny, jak również z powodów operacyjnych ograniczyć lub zawiesić ich wykonywanie.
  5) Operator RPAS niezwłocznie powiadamia organ kontroli lotniska (TWR) o:
  a) zakończeniu lotów RPAS,
  b) utracie kontroli nad RPAS,
  c) wszystkich zdarzeniach związanych z lotem RPAS.
  6) Warunki wykonywania lotów:
  a) wyłącznie na zasadach określonych w zgodzie otrzymanej od właściwego organu kontroli lotniska (TWR),
  b) wyłącznie w zasięgu wzroku operatora (VLOS),
  c) poniżej 150 m AGL (500 ft),
  d) z zapewnieniem ciągłej i pełnej kontroli lotu, w szczególności przez zdalne sterowanie przy użyciu fal radiowych,
  e) w warunkach meteorologicznych do jakich dopuścił producent konkretnego modelu RPAS oraz gwarantujących utrzymanie RPAS w zasięgu wzroku operatora,
  f) w sposób zapewniający bezpieczną odległość od osób i mienia.
  7) Kategorycznie zabrania się wykonywania lotów:
  a) w odległości mniejszej niż 2 km od fizycznych granic lotnisk wojskowych,
  b) nad jednostkami wojskowymi oraz infrastrukturą i obiektami leżącymi na ich terenie,
  c) w pobliżu innych lotnisk,
  8) Odpowiedzialność za wykonanie lotów na warunkach określonych w ppkt. 6-7 leży na operatorze RPAS. Tym samym ponosi on pełną odpowiedzialność za bezpieczeństwo operacji względem mienia i osób na ziemi.
  9) W przypadku planowania lotów nie spełniających wymogów o których mowa w ppkt. 6-7, operator RPAS zobowiązany jest do zgłoszenia zamiaru wykonania takiego lotu do właściwego Dowódcy Jednostki Wojskowej (Zarządzającego Lotniskiem) na co najmniej 7 dni przed planowaną operacją w celu uzyskania stosownego
  zezwolenia. Wniosek składa się pisemnie na formularzu zgodnym z Załącznik 1 do niniejszych Wytycznych.
  10) Zezwolenie o którym mowa w ppkt. 9) może mieć charakter tymczasowy i zostać wydane na czas nie dłuższy niż 6 miesięcy.

Zasady wykonywania lotów BVLOS w MATZ

• 4. Zasady wykonywania lotów BVLOS:
  1) W przypadku planowania lotów BVLOS, operator RPAS zobowiązany jest do zgłoszenia
  zamiaru wykonania takiego lotu do właściwego Dowódcy Jednostki Wojskowej
  (Zarządzającego Lotniskiem) na co najmniej 14 dni przed planowaną operacją w celu
  uzyskania stosownego zezwolenia. Wniosek składa się pisemnie na formularzu
  zgodnym z Załącznik 1 do niniejszych Wytycznych.
  2) W zezwoleniu, Zarządzający Lotniskiem określa szczegółowe warunki wykonywania
  takich lotów.
  3) Zarządzający Lotniskiem zastrzega sobie prawo do odmowy wydania zezwolenia na
  wykonanie lotu BVLOS bez podania przyczyny.

Pozostałe wytyczne

• 5. Każde zaobserwowane odstępstwo od warunków wykonywania lotów określonych
  w niniejszych Wytycznych będzie zgłaszane jako nieprawidłowość w ruchu lotniczym.
• 6. W celach statystycznych, organ kontroli lotniska (TWR) ewidencjonuje w Daily Log
  aktywność RPAS (łączny czas wykonywanych lotów) w MATZ.
• 7. Aplikację DroneRadar DMS wykorzystuje się zgodnie z Instrukcją obsługi (dostępna po
  zalogowaniu się do aplikacji).
• 8. Tracą moc Wytyczne Szefa SSRL SZ RP nr 7 z dnia 5 kwietnia 2016 r. w sprawie uszczegółowienia
  zasad wykonywania lotów modeli latających oraz bezzałogowych statków powietrznych
  o MTOM nie większej niż 25 kg w strefach ruchu lotniskowego lotnisk wojskowych
  (MATZ).
• 9. Niniejsze wytyczne wchodzą w życie z dniem podpisania i obowiązują do odwołania.

Do pisma jest również jeden załącznik, który zawiera formularz zgłaszania lotów w MATZ:

Dla przypomnienia

Obecnie dla lotów na zasadach BVLOS nie zostało wydane osobne rozporządzenie Ministra właściwego do spraw transportu (w porozumieniu z Ministrem Obrony Narodowej) zatem zastosowanie mają wyłącznie zasady określone w Ustawie Prawo Lotnicze w art. 126. W praktyce (z racji braku wyposażenia BSP w urządzenia nawigacyjne i łączności takie jak załogowe statki powietrzne) loty BSP w warunkach BVLOS nie mogą być wykonywane w ogólnodostępnej dla lotnictwa przestrzeni powietrznej. Tego typu loty są możliwe jedynie w strefach wydzielanych z tej przestrzeni na podstawie Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 25 listopada 2008r. w sprawie struktury polskiej przestrzeni powietrznej oraz szczegółowych warunków i sposobów korzystania z tej przestrzeni.

Zgodnie z tym rozporządzeniem loty na zasadach BVLOS mogą być wykonywane w strefach czasowo wydzielonych (TSA) lub strefach czasowo rezerwowanych (TRA) o niesklasyfikowanej przestrzeni powietrznej (czyli nie klasy C, D lub G), które dopuszczają loty statków powietrznych niespełniających wymagań dla danej klasy przestrzeni. Strefa MATZ jest również niesklasyfikowaną przestrzenią powietrzną.

Ewentualne wprowadzenie własnej strefy TSA lub TRA do własnego użytku dla lotów BVLOS zajmuje co najmniej 150 dni od daty przesłania wniosku.